Overblog
Editer l'article Suivre ce blog Administration + Créer mon blog

Archives

Publié par Messager

 Notre leçon de grammaire lingala ou BOTEYI d' aujourd'hui est intitulée "kelasi ya yambo".
 Mais avant tout,définissons d'abord le concept   "classes" dans les langues bantu.
En effet, les langues bantu sont appelées "langues à classe", dans la mesure où la classe constitue la catégorie de base pour ces langues. Presque toutes les formes sont formulées dans une classe.
 Dans une langue bantu, chaque substantif se range dans une série avec d'autres substantifs qui ont le même préfixe que lui, et qui commandent l'accord des mots dépendants( adjectifs, pronoms, verbes) au moyen des mêmes préfixes.
 La classe bantu est avant tout une classe d'accord; elle est formellement constituée par un signifiant discontinu de trois préfixes, le préfixe nominal(pn), le préfixe pronominal(pp), et le préfixe verbal (pv).
  EX:          pn                  pp                 pv
              motu               oyo               akei    wapi ? ( Où est parti cet homme?)
 
Après cette clarification puisée dans le cours de linguistique africaine de niveau supérieur, revenons à notre leçon de  grammaire lingala (Boteyi) du primaire.

 Kelasi ya yambo :mo-ba.
 Mobeli, mosali, moindu bajali banso batu.
 Moindu mojali na mo o bomoko, mokokamata
                           ba o bomingi.
 Mosali mojali na  mo o bomoko, mokokamata
                           ba o bomingi.
 Moindu mojali na mo o bomoko, mokokamata
                           ba o bomingi.
O kelasi ya yambo tokokuta bobélé nkombo ya batu.
Ijali na  mo
o bomoko ikokamata ba o bomingi
Nkombo ya batu isusu ijali na mo o bomoko te,
ikokamata lokola ba o bo mingi ( Soda-basoda,arabu-baarabu).
 Elongoli "mondele", o bomingi " mindele".

Botangi (lecture)
 O nyele ya Kongo tokokuta batu mingi.
 Baindu baleki batu basusu.
 Ntina ya batu ijali katikati na bango ndenge na ndenge.
 Baindu mingi bajali bapaganu(sic).
 Basusu bajali bakristu.
 Luanga Karolo ajali beato moindu.

 
 
 
 
  
              
Pour être informé des derniers articles, inscrivez vous :
Commenter cet article
R
Bandeko bangayi , natondi bino mingi, kasi ngai nako sepela ete , tango bojali kolobele makambo etali ndiga   ou  langue na biso bolobela yango ndenge elongobani..soki tatali malamu kombo ya kelasi ejalaka te na lingala, lolenge lioko lokola kombo ya Boloko oyo ejali tout simplement BLOC...Natango mundele ajali koloba tiya ye na BLOC, etikalana biso ete BOLOKO(prison)....tozali komono lisusu LA, eye kosala nini na ndinga na biso? LA CHIKWAGUE, boyebisa ngai la ewuti wapi, mpe CHIKWANGUE ebandi ndenge nini congolais abenga KWANGA oyo mondele aye ko decouvrir na congo LA CHIKWANGUE?No , ngayi na bengaka yango toujours KWANGA. Ngai congolais , est-ce que mondele akolinga  ngai na benga par ex: LAPINE( le pain)?Eloko nyonso oyo ezali na mboka nangai nakobenga yango ndenge biso tobengelaka yango...Ezali culture na biso...Jamais ngai richard Kasongo nakolingaka te eloko ou kombo na biso ezala deforme, la non , nakolinga te....Tolakisa fierte na biso....Merci   Richard Kasongo.-
Répondre