Overblog
Editer l'article Suivre ce blog Administration + Créer mon blog

Archives

Publié par Messager

 

 

Voici les réponses de notre grand contributeur Emmanuel Kondolo aux deux questions posées par Yarc Nalide



 Première question

 

Yarc Nalide: D’abord je remercie les auteurs de ce blog car on apprend tous les jours sur les méandres de la vie politique, musicale, et culturelle de notre pays.

 

Motuna na nga na kulutu Kandolo eza sur les relations entre monsieur Antoine Agbepa Mumba (Koffi Olomide) et monsieur Jules Shungu Wembadio (Papa Wemba).

Je n’ai jamais réellement compris « relation » na bango. Ntango mosusu baswanaka penza ya solo et ezalaka comédie té et parfois on les voit très unis. Tu me diras même dans une famille ba ndékos pé baswanaka mais ya bango ezwaka ba proportions misusu.

Nazalaka aux cotés ya Koffi tango il a appris arrestation ya vieux na yé Papa Wemba pona b’affaires Ngulu, sans entrer dans les menus détails, Koffi azalaki penza affecté alors que bawutaki koswana par presse interposée quelques jours avant.

 

Et nayebi que Papa Wemba abota muana moko na Mundele (métis donc) apesa yé kombo ya Koffi Olomide chez nous en Afrique kopesa muana kombo ya moto mosusu eza signe y’amour, y’affection. Relation na bango ebanda comment ? Nani asala que bakutana ? Et pourquoi ba « potanaka » bongo ? Merci d’avance pona eyano na yo.

 

Emmanuel Kandolo : Relation kati na papa Wemba na Koffi Olomide  ebanda wuta papa Wemba azalaki na Zaiko Langa Langa. Moko wa moninga ya papa Wemba, Jules Nitu Mambu, nde a présenta Koffi epayi ya Wemba. Koffi a insistaki mingi epayi ya Jules mpo alakisa ye na Wemba. Ngai nazali koyeba malamu tango wana ba nduliste ya Zaiko babandaki koya mingi na Lemba epayi ya ba Gina na epayi ya Jules Nitu Mambu. Na époque, Koffi abandaki kobeta balle kitoko mingi na ba dribles lokola ya Mokili «Saïo» na katshimuka ou encore Ngoma ya Vita. Yango wana ayaka kozua kombo ya Osei Koffi, footballeur ya Kotoko de Kumasi na Black stars ya Ghana. Ayaka lisusu kozua sobriquer ya Sekele. Sima ya wana, Koffi abandaki lisusu kolanda Zaiko bisika na bisika. Na 1974, tango l’Etat epesikaki ba concerts ya butu tee na tongo, après 18h, ba plays nionso babandaki kokende kokutana ba Bandal na nganda Tim à gogo epayi ya Paulina Akunji «Pépé Akunji». Tim à gogo ezalaki na lopango ya Général Antoine Bumba Moaso Djogi na Bandal Makelele.

Relation ya papa Wemba na Koffi, esengeli toyeba que yango ekoma mobulu mobulu. Ekoma bongo mpo bango mibale bazali na ba incompréhensions mpe bazali kosala ba efforts sincères te mpo yango ezonga malamu. Oyebi que Koffi asimbi micro mbala ya liboso na vie na ye na Viva la musica !!! Papa Wemba nde abandaki kolakisa ye ndenge ya koyemba mpe lolenge ya kolanda eyembeli na ba nzembo. En revanche, Koffi abandaki kokomela papa Wemba ba nzembo ebele mpe nionso esali succès : Ekoti ya nzube,  Mère supérieur, etc.

Conflit ebanda na ndenge Koffi akoma ko expliquer contexte a évolua na Viva selon réalité oyo azali ko vivre sika awa, c’est-à-dire ya mutu oyo akomi grand musicien !!! Mingi alobaka que na Viva azalaki kuna en tant que collaborateur ya papa Wemba, azalaki musicien na ye te, makambo ebele. Or réalité ya époque oyo abandaki koya na Molokaï ezalaki que petit ye azali petit ya Bokul oyo ayaka koyekola koyemba na Viva, abetaka na Viva mpo vieux na ye Bokul apesi ye nzela wana, azali mpe ko apprendre epayi ya vieux na ye Bokul mosala ya miziki : kolamba nzembo, kobongisa yango, koyemba yango, kotiya mingongo, ko accompagner yango na miziki, koyemba liboso ya batu, nionso. Wana ezalaki na niveau ya collaboration te ndenge alingaka kobimisa yango neti ndenge nini. Viva ezalaki ndaku na ye, abandaki koya wana na tango nionso mpe na ngonga nionso. Ya solo, apesa Bokul ba nzembo mpe Bokul andimaka yango. Kasi esengeli mpe andimaka que soki Bokul a encadraki ye ndenge a encadraki ye wana te, tango mosusu alingaki azala Koffi oyo toyebi lelo oyo te. En plus, ba éléments oyo bazalaki na Viva na époque wana, Kester, Dido na Espérant basimbaki ye mpe makasi. Tango wana, Koffi azalaki petit moko très assidu, discipliné mpe oyo azalaki na attention mingi na manso Bokul abandaki koyebisa ye na mosala mua miziki. Lelo oyo, banda Koffi akoma na ba moyens, respect ezalaka lisusu te na papa Wemba. Epayi mosusu, papa Wemba ye moko mpe mutu apesi Koffi occasion ya akoma kosakana na ye bongo mpo na makambo mingi atikelaki ye temps mpe abandaki komitiya esika na ye te !!! Yoka maye Koffi ayembela ye na  Andrada na album V12, par exemple.

Ata soki Koffi na cercle fermer afingaka Bokul makambu ebele, kasi na miso ya batu alakisaka yango te. Au contraire, apesaka image mosusu. Na pillage ya 1983 na Kinshasa, Rosa « Amazone » akomaka mitelengano na Kinshasa, akendaka kosenga Koffi mpo afutela ye na bana billets ya kozonga France via Congo-Brazzaville. Koffi apesa mpe akabela bango 10.000$U.S. Wana balobaka yango mingi te. En plus, même pas kosala signe ya reconnaissance!!! Koffi asala ye ba sadaka ebele oyo alobelaka te. Wana mpe esalaka Koffi pasi mingi. Koffi mbala na mbala akomaki ko se plaindre na comportement ya Rosa mpo akomaki na ezaleli ya kotinda Joe, sa deuxième fille, akendeke kotala Koffi epayi na ye. Wana ezali makambu oyo elingaki lisusu kobakisa ba conflits soki Koffi akueyaki na mutambu wana. Heureusement, atikala kaka ko considérer muana wana neti muana na ye.

Na oyo etali muana ya métis, nayebi te soki oyo wapi ozali kolobela ? Nayebi que na Siniorina abota muana mpe azali photocopie ya tata na ye Wemba. Kasi muana wana azali na kombo ya Koffi te. Nalobi bongo mpo na yebi ndenge makambu ebandaka na désordre esalemaka tango Rosa ayebaka que Siniorina aboti na papa Wemba mpe na conflit elekaka na kati wana.

 

Deuxième question :

 

Yarc Nalide : Est-il vrai que le Maréchal abota na lipasa ya muasi na yé mama Kossia la Dawa la sœur jumelle de mama Bobi ? Etant moi-même de la région de l’Equateur, nayoka chez mon feu père que tradition na bango esengaka soki muasi akufi mobali aza na droit abala léki ya muasi mais dans ce cas mama Bobi akufaki nanu té, d’ailleurs elle est bien portante.

Bref mituna eza ébélé, merci na ndenge o relataka biso histoire ya mboka dans les menus détails

 

Emmanuel Kandolo : Ba mama Kossia na Bobi Ladawa bazali na leki ya muasi ya liboso ya oncle Litho. Tango Litho aye ko s’installer na Kinshasa na 1960, akumbamaki na ba leki ya muasi na ye. Tango wana, ba mapasa mibale bazalaki na âge ya 12ans. Na 1964, général Mobutu abandi kobima na mama Bobi mpe Litho abandi kobima na Kossia. Litho na Kossia baboti bana misato (soki nabosani te). Na 1982, Litho akufi na Neuilly-sur-Seine na région parisienne mpe akundami na Kawele na nord Ubangi na Equateur na R.D.Congo. Président Mobutu tango wana asilaki kobalana na mama Bobi officiellement na 1980, le 1er mai, mpe pape Jean Paul II aye mokolo molandi, le 2 mai. Wana baboti déjà Nzanga, Giala na Ndokula (mibali mibale na muasi moko). Tango Litho akufi, Président Mobutu aye kozua Kossia, akomisi ye muasi na ye mpe abandi kobota na ye bana.

Le fait que Président Mobutu azua mama Kossia ezali na rapport ata moke te na tradition !!!! Litho en tant que noko na ye, ye akoki kozua muasi ya noko na ye te mpo azali d’office mama na ye !!!! Tradition ezali wana te. Soki na cas oyo cher papa na yo ayebisaki yo, wana ya solo ou encore soki neti mama Bobi abandaki kobota te, wana famille ya ba mama Bobi, mpo na ko garder mobali mpe kosimba libala ya muana na bango, bako proposer na mobali azua leki ya muasi sans condition mpo abotela ye bana. Wana tradition esengi bongo. Tradition mpe ezali kondima que leki atikala na muasi ya kulutu soki muasi ya kulutu andimi bongo na cas ya liwa ya kulutu. Kasi soki leki akufi, kulutu akoki kozua kozua muasi ya leki te. Na cas ya Maréchal, wana ezali kobunga nzela na obsession na makambo ya basi. Abanda kolula mama Kossia banda Litho azalaki vivant. Edouard Mokolo na Jean Seti bayebi masolo wana malamu mpo bango nde babandaki ko faciliter relation wana tango litho azalaki naino na bomoyi. D’ailleurs, Litho asala Mokolo ba menaces suite na découverte ya numéro secret na ye epayi ya mama Kossia. Mais Président Fondateur. ayaki ko temporiser ye en lui disant que ezali naturel du fait que Mokolo en tant que responsable ya services secrets esengeli azala joignable na cas ya problème. Ye moko Litho azalaki mpe na le même numéro !!!

Na kobunga ya Maréchal, akende tee na kobima na muana ya liboso ya muasi, oyo mama Kossia abota na oncle Litho !!!

Mpo na kosukisa, epayi ya ba Bobi na Dula, na coutume na bango, mama Kossia azali kulutu ya mama Bobi mpo ye mutu etindaki Bobi na mokili liboso tango apusi ye abima na libumu ya mama na bango. Donc, muana ya lipasa oyo abimaka liboso ye nde leki. En revanche, yaya ezali oyo abimi na suka.

 

 

Patriotiquement,

 

 

 

Emmanuel Kandolo

 

Pour être informé des derniers articles, inscrivez vous :
Commenter cet article
L
C'est tout simplement Fun et surtout un tour de force remarquable !! Location Villa Marrakech   
Répondre